Szereg chorób psychicznych powoduje trudności w interakcji społecznej pacjenta z otaczającymi go ludźmi, co może prowadzić do zaburzeń w sferze komunikacyjnej (upośledzenia komunikacji). Tak więc schizofrenia charakteryzuje się „wycofaniem się”, trudnościami w wyrażaniu własnych emocji, trudnościami w planowaniu działań i tak dalej. Często towarzyszy różnym chorobom psychicznym takie zjawisko, jak fobia społeczna (irracjonalny strach przed interakcją społeczną lub uwagą innych). Rehabilitacja społeczna jest niezbędna w leczeniu różnych chorób psychicznych — w ciężkich stanach obsesyjnych, nerwicach, zaburzeniach organicznych.
Środkiem takiej pracy rehabilitacyjnej jest trening umiejętności społecznych. W zależności od stopnia nasilenia choroby treningi umiejętności społecznych obejmują wypracowanie różnych sytuacji interakcji z innymi.
Co to jest trening umiejętności społecznych?
Jest to metoda terapii mająca na celu kształtowanie lub doskonalenie (przywracanie) zdolności w zakresie interakcji społecznych, osiąganie celów i powielanie pożądanych zachowań.
Jakie konkretnie zadania rozwiązuje trening umiejętności społecznych?
- Rozwijanie umiejętności słuchania innych, analizowania ich punktu widzenia, prowadzenia dialogu z kilkoma osobami jednocześnie.
- Wyrażanie własnych różnorodnych uczuć (zarówno pozytywnych, jak i negatywnych).
- Umiejętność zwracania się z prośbą do innych, samodzielnego rozpoczynania, utrzymywania i kończenia rozmowy.
- Rozwój umiejętności empatii, zdolności do „czytania”, rozpoznawania stanu emocjonalnego rozmówcy, odpowiedniego reagowania na nie.
- Pomaga pacjentowi zająć aktywną pozycję w procesie leczenia i walki z chorobą, motywować do pracy wewnętrznej.
- Rozwijanie umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych, prowadzenia dialogu (argumentacji), wyrażania uzasadnionego stanowiska.
- Ćwiczenie umiejętności zachowania w typowych sytuacjach domowych — chodzenie do sklepu, płacenie rachunków za media i tak dalej.
Co jest zawarte w treningach umiejętności społecznych:
- wypracowanie umiejętności domowych i podstaw higieny (samoopieki);
- szkolenia w zakresie umiejętności komunikacyjnych (trening komunikacyjny);
- wypracowanie umiejętności dysponowania własnym czasem, konstruktywne zaplanowanie go;
- umiejętności planowania i osiągania własnych celów i zadań, silnej woli samoregulacji;
- rehabilitacja zawodową pacjentów.
Jak prowadzone są szkolenia umiejętności społecznych (trening społeczny)?
Trening umiejętności społecznych (dostępny na Eduksiegarnia.pl) jest grupową formą pracy, w której zazwyczaj liczba uczestników wynosi od 3 do 10 osób. Zajęcia są jasno strukturyzowane, przy każdym kolejnym przeprowadzana jest analiza stopnia przyswojenia poprzedniego materiału i weryfikacja zadania domowego zaproponowanego uczestnikom. Zadania są przedstawiane na zasadzie „od prostego do złożonego”, ze stopniowo rosnącym obciążeniem.
Kto prowadzi szkolenia umiejętności społecznych ?
Szkolenia społeczne prowadzone są przez wykwalifikowanych psychiatrów i psychologów klinicznych z dużym doświadczeniem w dziedzinie psychiatrii, a także w psychoterapii grupowej. Ponadto do pracy włączeni są nauczyciele społeczni i terapeuci zajęciowi (ergoterapeuci), w szpitalach organizowane są specjalne warunki do prowadzenia terapii zajęciowej w ramach szkoleń społecznych.
Rehabilitacja społeczna osób z chorobami psychicznymi jest zatem integralną częścią wysokiej jakości leczenia. To kompleksowe podejście terapeutyczne i wykwalifikowani specjaliści pozwalają pozbyć się choroby psychicznej na zawsze lub osiągnąć długotrwałą, trwałą remisję.